เคยสงสัยไหมว่าทำไมวัดคินคาคุจิ กินคาคุจิ คิโยมิสึเดรา ซังเนนซากะ และ ฯลฯ ซึ่งเป็นมรดกโลกของเมืองเกียวโตยังสามารถปกป้องคุณค่าของมรดกวัฒนธรรม​ไว้ได้ บางแห่งตั้งใจกลางเมือง แต่ก็ไม่มีอะไรงอกขึ้นมาเกะกะรบกวนทัศนียภาพ​ ในอีกด้านหนึ่ง ผู้คนชาวเกียวโตก็ยังสามารถ​อยู่​อาศัย ใช้ชีวิต ทำมาหากินได้ในเมืองได้ 

​

นี่เป็นเพียงหนึ่งประเด็นอภิปราย​ในการประชุม​ผู้เชี่ยวชาญ​ว่าด้วยการปกป้องมรดกโลกในบริบทเมือง ซึ่งนับวันจะต้องรับเอาแรงกดดันจากการกลายเป็นเมือง (urbanisation)​ ที่เพิ่มด้วยอัตราเร่ง ในขณะที่​หลายๆเมืองเจอกับสารพัดปัญหา​ เกียวโตเป็นหนึ่งในกรณีศึกษา​ที่เรียกได้ว่าประสบความสําเร็จ​​ ปัจจัย​สำคัญ​มาจากการที่เกียวโตสามารถผนึก "มรดกวัฒนธรรม" เข้ากับ "ระบบผังเมือง" ผลิตออกมาเป็นผังและมาตรการฉลาดๆมาสร้างให้เกิดสมดุล​ของการพัฒนาเศรษฐกิจ​และสังคมของเมืองให้วิวัฒน์​ไปข้างหน้า ภายใต้บริบทเมืองประวัติศาสตร์

​

ไม่เพียงแค่นั้น เกียวโตยังเป็นหนึ่งในต้นแบบของ "machizukuri" หรือการสร้างเมืองโดยการมีส่วนร่วม อาจารย์​จากมหาลัยเกียวโตท่านหนึ่งได้เคยกล่าวย้ำว่า การมีส่วนร่วมไม่ได้แค่ชวนชาวบ้านมานั่งคุย แปะโพสต์​อิต เสร็จ​แล้วแยกย้าย แต่มีเทคนิควิธีการที่ละเอียด​ซับซ้อน ต้องการความรู้และทักษะ ตั้งแต่การวิเคราะห์​ผู้ส่วนได้ส่วนเสีย การออกแบบกระบวนการ การดึง วิเคราะห์​ สังเคราะห์​ข้อมูล การออกสถาบันเพื่อส่งเสริมการทำงานแบบ collaborative mode ฯลฯ - ซึ่งก็ได้เห็นจากการนำเสนอของหัวหน้ากองวางแผน เทศบาลนครเกียว​โต​

​

นี่เป็นหนึ่งกรณีศึกษา​ที่อภิปราย​ใน International Experts Meeting : Heritage in Urban Contexts ที่ ผศ.ดร. นิรมล​ เสรี​สกุล​ ผู้อำนว​ยการ​ศูนย์​ออกแบบ​และ​พัฒนา​เมือง​ ภายใต้​ศูนย์​เชี่ยวชาญ​เฉพาะ​ทาง​ด้าน​ยุทธศาสตร์​เมือง​ (UddC-CEUS) ได้รับเชิญ​ไปร่วมในฐานะผู้​เชี่ยวชาญ​จากประเทศไทย​ ผู้เข้าร่วมอื่นๆ อาทิ Michael Turner (UNESCO Chair), Jyoti Hosagrahar (Deputy director, UNESCO World Heritage Center), Joseph King (ICCROM), Kono Toshiyuki (ICOMOS Chair), Ishida Toru (director, Agency for Cultural Affairs), Marie Toirnoux (WHITRAP), etc.
 

กรณีศึกษา​จาก UddC-CEUS​ โดยเฉพาะ​ย่านกะดี​จีน​-คลองสาน​ ได้รับความสนใจ​โดยเฉพาะ​เป็นภาพแทนของ non-World Heritage Site* ใจกลางเมือง ที่มีคุณค่า​และความสำคัญ​สูงที่กำลัง​เผชิญ​ความท้าทายจากการพัฒนา​ ภายใต้เงื่อนไขและข้อจำกัดทางการบริหารจัดการเมือง UddC​ ได้พยายามสร้างกระบวนการและสถาบันที่ engage ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย​และภาคี​พัฒนา​มาสู่กระบวนการวางแผน เจรจา ต่อรองเพื่อระดมทรัพยากร​ที่มีไปในการขับเคลื่อนย่านให้เกิดการอนุรักษ์​และพัฒ​นา แม้ว่าโครงการที่กะดีจีน-คลองสานจะดำเนินการมาจะครบ 10 ปี แต่ถือว่าสั้นมากเมื่อเทียบกับกรณีศึกษา​แห่งอื่นๆที่ประสบ​ความ​สำ​เร็จ​ (เช่น เกียวโตก็เริ่มฟุตเวิร์ค​ตั้งแต่ 1940s และเริ่มชกเต็ม​ที่ 1970s ในขณะนั้นประเทศไทย​เพิ่งมี พรบ.ผังเมืองฉบับแรก บอค์โด เมืองน้องใหม่ของฝรั่งเศส​ที่กลายเป็นดาวเด่นเรื่องการฟื้นฟูเมืองและการอนุรักษ์​มรดกวัฒนธรรม​ก็เริ่มตอน 1990s)​ ผู้เชี่ยวชาญ​ก็ได้แต่ตบหลังตบไหล่ เริ่มหลังเพื่อน งานนี้ต้องอึดอย่างเดียว
 

แม้ว่า ย่านกะดี​จีน​-คลองสาน​เป็น non-World​ Heritage​ Site แต่พระบรมธาตุ​มหาเจดีย์​และหอพรินทรปริยัติธรรมได้รับรางวัล Award of Excellence in Culture Heritage Conservation จาก UNESCO ปี 2013